Search
Close this search box.

‌حضرت علی(ع) از منظر اندیشمندان/ سفارش امام به مالک اشتر در رعایت حق

خبرگزاری مهر – گروه دین و اندیشه:‌ حضرت علی(ع) نماد عدالت و مظهر شجاعت برای همیشه تاریخ است، آن بزرگوار از چنان ویژگیهای خاصی برخوردار است که بسیاری را به اظهارنظر و بیان خصایل امام و ستایش ایشان واداشته است.

حضرت علی(ع) 13 رجب سي سال بعد از عام الفيل چشم به جهان گشود ، این بزرگ مرد در فتوت، مردانگی و جوانمردی، حق و عدالت سرآمد روزگار خود و حتی تاریخ بوده است .

پدرش ابوطالب فرزند عبدالمطلب فرزند هاشم بن عبد مناف و مادر او فاطمه دختر اسد فرزند هاشم بن عبد مناف است.

مرتضی از القاب حضرت علی است و به این معناست که رفتار و کردار آن حضرت، مورد پسند خدا و رسول خداست. از دیگر لقبهای آن حضرت اسدالله (شیرخدا)، حیدر (شیر بیشه ایمان) و کاشف الکَرب (برطرف کننده غم) هستند.

نهج البلاغه

نهج البلاغــه برگزیده ای از خطبه ها نامه ها و سخنان کوتاه و حکمت آمیز حضرت علـی(ع) و قطره ای از اقیانوس بیکران معارف الهــی است که گذر زمان نتوانسته غبار کهنگی بر آن بنشاند .

حضرت علی(ع) از نگاه اندیشمندان

* شبلی شمیل ( از پیشتازان مکتب مادیگری) در فضایل امیرالمؤمنین می گوید: علی بن ابیطالب، بزرگ بزرگان، یگانه نسخه ای است که نه شرق و نه غرب، نه در گذشته و نه امروز صورتی مطابق این نسخه ندیده است .

* جرج جرداق ( اسلام‌پژوه و نویسنده شهیر لبنانی ) می نویسد: چه می شد بر تو ای دنیا، اگر نیروهای خود را جمع می کردی و در هر زمانی یک علی می آوردی با عقلش و قلبش و با زبان و ذوالفقارش.

* امین نخله ( یکی از دانشمندان مسیحی) در خصوص اوج تأثیر کلام علی می نویسد: هر گاه کسی بخواهد بیماری روح وروان خود را درمان کند، باید به گفتار امام علی در نهج البلاغه روی آورد و راه و روش زندگی را در پرتو این کتاب ارزشمند بیاموزد.

* محمد بن ادریس ( رئیس مذهب شافعی از مذاهب اربعه اهل تسنن) درباره علی (ع) سروده ای دارد که مضمون آن چنین است: هر گاه علی جایگاه و حقیقت خویش را برای مردم آشکار کند، هر آینه مردم دسته دسته در برابر او به سجده خواهند افتاد، شافعی مُرد وعاقبت نفهمید علی پروردگار است، یا پروردگارش مال اوست.

* جبران خلیل جبران نیز می نویسد: علی از جهان درگذشت، در حالیکه شهید عظمت خود شد. در حالی که نماز میان دو لبش بود و دلش از شوق پروردگار لبریز بود. عرب حقیقت مقام و قدر علی را نشناخت، تا از میان همسایگان پارسی آنان، مردمی به پا خاستند و بین گوهر و سنگ ریزه را فرق گذاشتند.

* بارون کاردایفو ( دانشمند فرانسوی) می نویسد: علی مولود حوادث نبود، بلکه حوادث را او به وجود آورده بود، اعمال او مخلوق فکر وعاطفه و مخیله خود اوست، پهلوانی بود که درعین دلیری ، دلسوز و رقیق القلب، و شهسواری بود که در هنگام رزم آرایی، زاهد از دنیا گذشته بود. به مال و منصب دنیا اعتنایی نداشت و در حقیقت ، جان خود را فدا نمود. روحی بسیار عمیق داشت که ریشه آن ناپیدا بود و در هر جا خوف الهی آن را فرا گرفته بود.

شیوه های تبلیغی امیرالمؤمنین

موعظه

موعظه عبارت است از سفارش به تقوا و ترغیب به طاعتها و پرهیز از گناهان و بر حذر داشتن از اینکه کسی فریب دنیا را خورده و دل به زر و زیور آن نبندد. با بررسی نهج البلاغه در می یابیم که حضرت از این راه استفاده می کردند.

مجادله

مجادله در لغت به معنای پیچاندن طناب است و سپس به پیچاندن طرف مقابل و گفتگو برای غلبه به کار رفته است.

مجادله بر سه قسم است: مجادله احسن، مجادله حسن، مجادله غیر حسن(بد).

حقیقت گرایی و واقع نگری

سیاست اسلام و قرآن در تبلیغ بر اساس حقیقت گرایی و واقع نگری استوار است و تبلیغی را که بر اساس دروغ، ریا، سازش کاری، نیرنگ، به کارگیری ترفندها و سوژه های گمراه کننده باشد ، منع نموده است.

مخاطب شناسی

هر مبلغی باید بداند مخاطب کیست؟ فرد است یا گروه؟ گروه های سنی ، جنسی و اعتقادی مخاطبین چه کسانی هستند، شرایط اجتماعی و افکار عمومی محیط مخاطبین چگونه است و…

روانشناسی

یکی از مؤثرترین ابزارهای تبلیغ و عوامل موفقیت آن در جذب مخاطب، روانشناسی تبلیغ است.

“حق” از منظر امام علی(ع)

حق الناس، احترام به حقوق مردم، حقوق دوستان، رعایت حقوق و حدود دوستی، حقوق برادری، حقوق متقابل پدر و مادر، حقوق متفابل امام و امت از جمله حقوقی بودند که از سوی حضرت علی(ع) بسیار مورد توجه بوده و با دقت و وسواس در مورد آنها عمل و درباره آنها سفارش کرده است .

سفارش امام به مالک اشتر در رعایت حقوق مردم

” دوست داشتنی ترین چیزها در نزد تو در حق، میانه ترین و در عدل، فراگیرترین و در جلب خشنودی مردم گسترده ترین باشد، که همانا خشم عمومی مردم، خشنودی خواص (نزدیکان) را از بین می برد، اما خشم خواص را خشنودی همگان بی اثر می کند. خواص جامعه همواره بار سنگینی را بر حکومت تحمیل می کنند، زیرا در روزگار سختی یاریشان کمتر و در اجرای عدالت از همه ناراضی تر، و در خواسته هایشان پافشارتر، و در عطا و بخشش کم سپاس تر و به هنگام منع خواسته ها، دیر عذر پذیرتر و در برابر مشکلات کم استقامت تر هستند، در صورتی که ستون های استوار دین و اجتماعات پرشور مسلمین و نیروهای ذخیره دفاعی عموم مردم هستند.”