رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام در تشریح علل و ریشه‌های اوضاع نابسامان اقتصادی فعلی، به سیاست خارجی تهاجمی و دشمن‌تراشی‌های بی‌دلیل چند سال گذشته، بی‌قانونی، بی‌برنامگی و غرور بیجا اشاره کرد.
آیت الله هاشمی رفسنجانی در دیدار با صنعتگران و تولیدکنندگان عضو خانه صنعت، معدن و تجارت جوانان ایران، ورود جوانان پرتلاش و باانگیزه در عرصه تولید برای صادرات کالاها و محصولات داخلی را بااهمیت دانست و گفت: اقتصاد ایران اسلامی از استعدادهای بی‌نظیر، مادی، طبیعی و انسانی بسیاری برخوردار است و لازم است که موانع پیش روی تولید، تجارت و صادرات کشور با تدبیر، عقلانیت و حسن‌نیت مسئولان مرتفع گردد.
عضو مجلس خبرگان رهبری، مبنای فعالیت اقتصادی و تولید در سطح کلان در کشور را، برنامه‌ریزی و توجه به برنامه‌نویسی کارشناسانه عنوان کرد و گفت: پس از جنگ تحمیلی مسئولان توانستند با استفاده از بدنه کارشناسی و مدیران باتجربه و دلسوز کشور، برنامه‌های پنج ساله را تدوین و پس از تصویب، علی‌رغم وجود ضعف‌ها و قوت‌ها درصد قابل قبولی از برنامه‌ها را پیاده و اقتصاد کشور را در ریل توسعه و پیشرفت قرار دهند.
آیت‌الله هاشمی رفسنجانی، با ابراز تأسف از اجرا شدن تنها ۲۳ درصد از اهداف برنامه چهارم کشور، بی‌قانونی، بی‌برنامگی و غرور بیجا را از عوامل مؤثر نابسامانی‌های کشور عنوان کرد و پرسید: چطور می‌شود بدون توجه به اسناد بالادستی چون سند چشم‌انداز و اصل ۴۴ قانون اساسی و نیز برنامه‌های پنج ساله مصوب مجلس شورای اسلامی، ادعای توسعه و رشد تولید کشور را داشت؟
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، انحلال سازمان برنامه و بودجه و شوراهای تخصصی و اقتصادی کشور همچون شورای پول و اعتبار که به مثابه مغز متفکر و هیأت مدیره اقتصاد کشور به حساب می‌آمدند را از عوارض اقدامات جزیره‌ای اقتصادی و بی‌قانونی و بی‌برنامگی خواند و تصریح کرد: آنچه برنامه‌های توسعه‌ای کشور را در سطح کلان به پیش می‌برد، هماهنگی عرصه‌های گوناگون سیاست‌گذاری، تقنینی، اجرایی و نظارتی است و تا اراده‌ای جدّی برای این انسجام و هماهنگی به وجود نیاید، تولید، صنعت و اقتصاد نیز در روزمرگی به سر خواهد برد.
آیت‌الله هاشمی رفسنجانی، درآمد ۷۰۰ میلیاردی نفتی کشور طی ۸ سال گذشته را یادآور شد و گفت: انتظار این بود که با این درآمد عظیم و نیز وجود استعدادهای انسانی بی‌نظیر کشور و در پرتو اسناد بالادستی و برنامه‌های پنج ساله، انقلاب اقتصادی مدنظر رهبری معظم انقلاب در کشور اتفاق بیفتد، اما اکنون سازمان‌های نظارتی به دنبال این هستند که این درآمد عظیم کجا و چگونه هزینه شده که ما به ازای خارجی مورد انتظار را نداشته است.
عضو مجلس خبرگان رهبری، با یادآوری نقش تحریم‌های خارجی، یکی دیگر از علل اوضاع نابسامان اقتصادی فعلی را سیاست خارجی تهاجمی و دشمن‌تراشی‌های بی‌دلیل چند سال گذشته خواند و با انتقاد از اظهارنظرهای غیرکارشناسی و مخلّ روابط خارجی با سایر کشورها گفت: سیاست خارجی یک کشور پشتوانه پویایی و رشد داخلی یک کشور و بالعکس به حساب می‌آید و اگر می‌خواهیم اقتصاد کشور سامان مناسب بیابد و چشم به بازارهای جهانی داشته باشد، باید سیاست خارجی به دور از تنش و همراه با دوستی با سایر کشورها پیشه کنیم تا بتوانیم از امکانات دوستان واقعی‌مان در خارج و ایرانیان خارج از کشور کمال استفاده را ببریم.
وی افزود: ما در سیاست خارجی و منطقه‌ای‌مان باید به‌گونه‌ای عمل کنیم که همکاران و دوستانمان را خود انتخاب کنیم نه اینکه مجبور به انتخاب دوست از میان معدود کشورهای کم‌‌اهمیت باشیم.