حسن روحانی، رییس جمهوری اسلامی ایران، میگوید که مکالمه اخیر او با باراک اوباما، همتای آمریکاییاش، تنها «یک قدم کوچک» بوده و دولت او قصد دارد که در آینده «قدمهای بلندتری» بردارد.
به گزارش خبرگزاریهای داخلی، آقای روحانی که پس از گفتوگوی تلفنی با آقای اوباما در نیویورک هدف انتقادات گروههایی از محافظهکاران ایران قرار گرفته است، روز چهارشنبه، ۱۰ مهر، تلاش کرد در گفتوگو با خبرنگاران محتوای این مکالمه و علت انجام آن را توضیح دهد.
به گفته او، قبل از سفر هیات ایرانی به نیویورک، «طرف آمریکایی پنج بار درخواست انجام ملاقات میان روسای جمهور ایران و آمریکا را مطرح کرد که این درخواستها بیپاسخ گذاشته شد»؛ پس از آن نیز بحث «ملاقات چند دقیقهای» میان او و آقای اوباما در راهروهای سازمان ملل متحد پیش آمد که باز هم رییس جمهور ایران موافق انجام آن نبوده است، اما چنانچه حسن روحانی میگوید ناگهان موجی در رسانههای آمریکایی شکل گرفت که «ایران، آمریکا را تحقیر کرده است».
آقای روحانی در ادامه گفته است: «من از این حرکت رسانهها که شاید بخشی از آن طبیعی بود و بخشی از آن را هم مخالفین و صهیونیستها دامن میزدند، خوشحال نبودم، چرا که بحث تحقیر مطرح نبود… بعد از ۳۵ سال قرار بود که دو رییس جمهور برای اولین بار مذاکره کنند، اما مقدمات و شرایط لازم فراهم نبود… [در نهایت] بحثی پیش آمد درباره این که آقای اوباما با ما تماس بگیرد و گفتوگوی کوتاهی انجام شود که ما در لحظه بازگشت به تهران و خروج از هتل با این موضوع روبهرو شدیم و آنها به موبایل سفیر ما زنگ زدند.»
پیش از این فرمانده سپاه پاسداران ایران از مکالمه تلفنی آقای روحانی با آقای اوباما به عنوان «یک اشتباه تاکتیکی» نام برده بود و خواستار «جبران» آن شده بود.
حسین شریعتمداری، مدیرمسئول روزنامه کیهان، نیز این مکالمه را «اقدامی زشت و پلشت» نامیده است. اما بحث و انتقاد در این زمینه هنوز در میان محافظهکاران ادامه دارد، تا جایی که علیرضا زاکانی، نماینده محافظهکار مجلس شورای اسلامی، روز چهارشنبه گفت: «پاسخگویی رییس جمهوری ایران به تلفن اوباما را ترحم به گرگی میدانیم که خوی درندگی دارد.»
اما حسن روحانی میگوید، «هر کس با هر لحنی میتواند از دولت انتقاد کند» و درباره این موضوع، «دولت از این پس قدمهای بلندتری برخواهد داشت و این قدم کوچکی از دولت بوده است».
آقای روحانی همچنین اعلام کرد که از «دو نهاد مهم نظرسنجی» خواسته است تا نظر مردم ایران را نسبت تحولات اخیر در روابط تهران و واشینگتن بپرسند تا متوجه شود که موافقان و مخالفان این اقدامات چند درصد هستند.
«دولت آمریکا مخالف تحریمهاست، کنگره موافق»
رییس جمهوری ایران اما در ادامه سخنان خود به مناقشه هستهای و مذاکرات پیش رو در ژنو پرداخت. این مذاکرات روزهای ۲۳ و ۲۴ مهر میان ایران و گروه ۱+۵ برگزار میشود در حالی که مقدمات آن در نیویورک و حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل متحد چیده شد، جایی که وزرای امور خارجه ایران و آمریکا پس از ۳۳ سال با یکدیگر دیدار داشتند.
به گفته آقای روحانی، اگر مذاکرات ژنو موفقیتآمیز باشد، هر طرف مذاکره برنده خواهند بود و «مقابل بسیاری از کارهای افراطی، خشونت و جنگ» گرفته میشود.
او با اشاره به تحریمها علیه ایران میگوید که در آمریکا دو نظر دراینباره وجود دارد: «نظر کنگره این است تحریمها تشدید شود که این راه خطا و اشتباه است. اما در برابر از ظواهر بر میآید که دولت آمریکا با این راه مخالف است چرا که در ۱+۵ حضور فعالی دارد.»
وی افزود: «وقتی تحریمها برداشته شود و اعتماد دو طرفه به وجود بیاید، هر دو طرف برد میکنند که امیدواریم مذاکرات آینده در ژنو با موفقیت انجام شود و سنای آمریکا دچار خطای گذشته نشود.»
سنای آمریکا روز سهشنبه، نهم مهر ماه، تصمیم به تعویق بررسی طرح تشدید تحریمهای ایران تا بعد از مذاکرات ژنو گرفت.
پیش از آن نیز کاترین اشتون، رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا و نماینده این اتحادیه در مذاکرات هستهای با ایران گفته بود که میخواهد مذاکرات ژنو در «بهترین فضای ممکن» انجام شود.