نخلبندی خواجوی کرمانی (بخش اول)
در بیت آخر این بریده کوچک که در ختم کتاب «همای و همایون» آمده است، خواجوی کرمانی به خود صفت «نخلبند» میدهد و با در نظر گرفتن این مهم که در بیتهای پیشین و پسین از طرز سرودن و کار هنری اثر خویش به درازا سخن گفته و از خود در ۱۱۳ بیت تمجید کرده است، بیجا نیست که این، تعبیر به مثبت بودن «نخلبندی» باشد؛ چراکه میبینیم «نخلبندی نمودن» در کنار «آبروی صبح را بردن»، «عَلم بر در شاه اختر زدن»، «سپاه شه اختر را شکست دادن»، «در خلوتگه قطب جای داشتن» و بسیار توصیفات دیگر آمده است که حیرت خواننده را در این خودستایی برمیانگیزد.
تن دادن به معروفی یا منکری از سر ترس و بزدلی یـا طمع و زیادهخواهی در عرفان ارزش معنوی به شمار نمیآید. برای فقیه مهم نیست چه چیزی باعث میشود افراد جامعه معروفی انـجام دهـند، یا منکری را ترک کـنند. بـرای او عمل به معروف و ترک منکر در درجۀ اول اهمیت است. برای عارف، فرآیند مهم است؛ افراد به چه انگیزه و برای دستیابی به چه هدفی احکام و برنامهها را رعایت میکنند.
قلب به گونهای عمل میکند که گویی ذهن خودش را دارد. قلب مرکز اعصاب بسیار پیشرفتهی خود را دارد که میشود از آن به عنوان مغزی کوچک در قلب یاد کرد و به قلب این استقلال را میدهد که مجزا از مغز سر، بفهمد، بخاطر بسپارد و احساس کند. این امواج صادره از قلب میتواند در نیات و اعمال آدمی نیز تأثیر داشته باشد.
سخنرانی محسن حکیمی در دانشکده علوم انسانی دانشگاه شهید بهشتی – گئورگ لوکاچ در کتاب «هگل جوان» زندگینامه فکری متفاوتی از هگل تدوین میکند. لوکاچ در این کتاب نشان میدهد که در عین برجستگی عناصر ایدهآلیستی در فلسفه آغازین هگل، او بررسی مسائل اقتصادی را نیز به طور جدی در دستور کار خود داشته است. در ادامه بسط روش دیالکتیک را در فلسفه هگل توضیح میدهد و در بخشهای پایانی، به برخورد هگل با اخلاقیات کانت، رابطه او با فیشته و شلینگ و گسست او از شلینگ میپردازد و در پایان کتاب «پدیدارشناسی روح» را بررسی میکند. در نشست «هگل به روایت لوکاچ» که دوشنبه هفته گذشته توسط انجمن علمی فلسفه دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید بهشتی برگزار شد محسن حکیمی، مترجم این کتاب، ابتدا چکیدهای از فلسفه کانت، هگل و مارکس ارائه داد و سپس با نگاهی انتقادی به بررسی رویکرد فلسفی و سیاسی لوکاچ پرداخت و در انتها نیز به سئوالات دانشجویان پاسخ داد. آنچه در ادامه میخوانید گزیده صحبتهای محسن حکیمی در این نشست است:
گفتوگو با عماد متین؛ پژوهشگر باستان شناسی هخامنشی در دانشگاه «بولونیا» ایتالیا – شما سایتی را که در حوزه هخامنشی کار میکنی باید دوره قبلی و بعدیش را هم بررسی کنی. بنابراین اگر ما بخواهیم در ایرانشناسی پیشرفت کنیم باید وارد باستانشناسی جهان بشویم و نمیتوانیم ایرانشناسی را از باستانشناسی جهان جدا کنیم بلکه باید مرزها را بشکنیم.