سؤال: آيامذاهبی مانند زيديه، جعفريه و اباضيه، مذاهب اسلامی هستند؟ حکم قبول کردن اين قبيل از مذاهب چيست؟
جواب: محدود کردن فقه اسلامی تنها به قرآن و سنت، کوتاهی ورزيدن در حق دين اسلام و از اسلام، دينی تنگ نظر با اهداف کوچک و نا توان از پاسخ گويی به امور زندگی و خواسته های انسانها می سازد.
فلسفه شکل گيری مذاهب فقهی، بالفعل در آوردن مصلحت و محقق کردن آن است و اگر چه ديدگاههای اين مذاهب در فروع فقهی مختلف است با اين حال، اين مذاهب فقهی همچنان در اصول مسلم و ثابت اسلامی به سر می برند.
در واقع، اختلاف فقها در فروع فقهی برای راحتی مردم و برداشتن مشکلات از آنها و رفع زحمتشان است و به همين دليل پيروی از هر مذهب اسلامی جايز به شمار می آيد، حتی اگر موجب شود که در مواقع ضروری و حاجت يا عجز و عذر به التقاطی گری کشيده شود. زيرا که مالکيان و گروهی از حنفيان به درستی جواز آن رأی داده اند. کما اينکه عمل کردن به آسانترين مذاهب يا پيروی از آسانترين احکام در مواقع ضروری و مصلحت، جايز بوده زيرا"دين الله يسر لا عسر".
خداوند متعال می فرمايد: " يريدالله بکم اليسر و لا يريد بکم العسر". و بر اين مبناست که مذهب زيديه از اصيل ترين مذاهب اسلامی به شمار می آيد. به ويژه که کتاب امام يحيی بن مرتضی (البحر الزخار الجامع لمذاهب علماء الامصار) علاوه بر اينکه يک دايره المعارف فقهی مقارن است، اختلاف چندانی با فقه اهل تسنن نداشته و تنها در مسائل جزئی مانند عدم مشروعيت مسح خفين و تحريم ذبيحه غير مسلمان، اختلاف ورزيده است.
مذهب اماميه هم نزديک ترين مذهب اسلامی به مذهب امام شافعی بوده و تقريباً تنها در 17 مسأله مشهور با فقه اهل سنت فرق می کند.
همچنان که مذهب اباضيه از لحاظ عقيده و نظر نزديک ترين مذهب اسلامی به اهل جماعت است و مصادر فقه آنها را قرآن، سنت، اجماع و قياس تشکيل می دهد.
به همين خاطر نبايد اختلاف فقها در فروع را غير معمول بدانيم. زيرا که دين، يکی به شمار می آيد. و حق چيزی است که تعدد ندارد و مصدر و منبع هم تنها وحی الهی است.
هيچ گاه شنيده نشده که اختلاف مذاهب فقهی موجب درگيری يا برخورد مسلحانه ميان پيروان مذاهب شده است. چون اختلاف مذاهب در اجتهادات علمی و فقهی و مدنی، جزئی است و طبق گفته رسول اکرم: فقيه به خاطر اجتهادش پاداش می گيرد. اگر اجتهادش درست باشد دو پاداش برايش منظور می شود و اگر هم درست نباشد باز هم برای او پاداش لحاظ می شود.به اين خاطر جايز نيست که چيزی جز در اين چهار چوب، در حق مذاهب ديگر گفته شود.اين ها مذاهب اسلامی هستند و فقه آنها قابل احترام و مورد حمايت است.
http://taghrib.ir/tmain_fa.aspx?lng=fa&mode=art&artid=1796
