كتاب اعتقادات شيخ بهايي دربردارنده دو قسمت است. قسمت اول پيشگفتار پژوهنده مي باشد كه در بردارنده 6 بخش است وعبارتند از: باورنامه نگاري و پايگاه آن در كلام شيعي، شيخ بهايي و نقد حال او، تكاپوهاي متكلمانه شيخ بهايي، درباره رساله اعتقادات شيخ، شروح و شارحان رساله اعتقادات، درباره كوشش و پژوهش حاضر. قسمت دوم كتاب كه «متون» نام دارد در بردارنده 4 بخش ديگر است بخش اول متن عربي رساله الاعتقادات شيخ بهايي است.
اعتقادات شيخ بهايي
شيخ بهاءالدين محمد عاملي، ،جويا جهانبخش، ،ناشر: اساطير، چاپ اول: 1387، 512 صفحه
«تدوين و نگارش «باور نامه»ها در درازناي تاريخِ دين و فرهنگ از براي كاربردهاي گوناگون بوده است: گاه باورنامه‌ها براي آموزش اهل فنِ ديانت به كار مي‌رفته‌اند تا دين‌ورزان اصولِ اصيل و اصلي دين خود را از رهگذر آنها بياموزند و حدود و ثغور هر اعتقاد بنيادين را بدانند و سنت ديني را از بدعت باز شناسند. گاه نيز باورنامه‌ها براي تبيينِ خطوط اصلي چهره يك مذهب در برابر اديان و مذاهب ديگر نوشته شده است تا آنان از رهگذر اين باورنامه‌ها معتقدات اصلي اهل اين مذهب را بشناسند و سخنان بدخواهان اين و آن را در حق ايشان باور ندارند. ص12»
كتاب اعتقادات شيخ بهايي دربردارنده دو قسمت است. قسمت اول پيشگفتار پژوهنده مي باشد كه در بردارنده 6 بخش است وعبارتند از: باورنامه نگاري و پايگاه آن در كلام شيعي، شيخ بهايي و نقد حال او، تكاپوهاي متكلمانه شيخ بهايي، درباره رساله اعتقادات شيخ، شروح و شارحان رساله اعتقادات، درباره كوشش و پژوهش حاضر. قسمت دوم كتاب كه «متون» نام دارد در بردارنده 4 بخش ديگر است بخش اول متن عربي رساله الاعتقادات شيخ بهايي است. «شيخ در اين رساله كوشيده فهرستي از مهمترين باورهاي شيعه اثناعشريه كه بر سَرِ هم موجب امتياز آن از فِرَق ديگر است، چه در حيطه اصول دين چه فروع دين، به دست دهد. ص 185» «به قول يكي از پژوهشگران معاصر، رساله اعتقادات شيخ، با همه خردي‌اش از آثار مهم او و خلاصه مَنْهَجي است كه وي در درازناي حيات خويش پيموده؛ مَنْهجي كه او را از تعصب مذهبي مذموم همدوش جُمود و تحجر دور داشته. اين رساله نمودي از اعتدال شخصيت او و دعوت به گفت‌وگو بر بنياد شناخت متقابل است. و در واقع مكمل گفت‌وگوهاي فرهنگي و ديني او با دانشمندان غيرشيعي است كه بيرون از ايران با ايشان ديدار كرده بود. شخصيت متوازن و باوقار او فرا مي‌نمايد كه «ديگري» را به رسميت مي‌شناسد و با او به گفت‌وگو نشسته در مقام معرفي خويش برمي‌آيد. ص 187» اين بخش كتاب در بردارنده سه ترجمه و شرحي فارسي از رساله اعتقادات شيخ بهايي است.
****
ايران و يونان
حاتم قادري، ناشر: نگاه معاصر، چاپ اول: 1388، 214 صفحه
كتاب «ايران و يونان: فلسفه در لابلاي سياست و در بستر تاريخ» را مي‌توان برخاسته از پژوهش درس ـ گفتارهايي دانست كه در طي چند جلسه در بهار 1379 به دعوت مركز گفتگوي تمدن‌ها ارائه شد. به گفته مؤلف: «پژوهش حاضر «طرح‌واره‌اي» از سويه‌هاي فلسفي و فلسفه سياسي است. نقطه آغازين اين پژوهش، تأثيرپذيري يونانيان به ويژه آتنيان عصر كلاسيك از حوزه تمدني تحت نفوذ امپراتوري هخامنشيان است و نقطه پاياني به تقريب قرن چهارم هجري يعني اوج شكوفايي آموزه‌ها و دانشهاي مختلف در پهنه تمدن اسلامي ـ ايراني است. ص 7» تمركز مؤلف در اين اثر را مي‌توان بر موضوعاتي مانند نقاط تماس ايرانيان و يونانيان، تأثيرگذاريها و تأثيرپذيريها دانست. اين اثر دربردارنده 15 عنوان در موضوع است. مؤلف با «تفاوتهاي آغازين» شروع مي‌كند و مهمترين مؤلفه‌هاي يك بحث تطبيقي بين شالوده‌هاي تمدني ايران باستان و يونان كلاسيك را در سه مقوله خلاصه مي‌كند كه عبارتند از 1) تناظر دولت ـ شهر از سوي يونان كلاسيك با امپراتوري ـ پادشاهي در ايران باستان 2) نظم متكثر / نظم طولي و هم پرسي 3) سلوكي‌گري و تبعات منطقي اين نگرشها و تفاوت‌هاي‌شان مانند فلسفه/ حكمت، رتوري/ خطابه. مؤلف به موضوع جنگها آن هم به دليل گسترش فضاي زندگاني از سوي ايرانيان و يونانيان مي‌پردازد. يكي ديگر از عناوين كتاب «تأثيرپذيري ديني ـ فلسفي يونانيان از ايرانيان» نام دارد. مباحث مطروحه ديگر در كتاب عبارتند از: ايراني‌گري در دوران طلايي يونان، ايران و افلاطون: باورهاي ديني ـ فلسفه سياسي، كسنوفون ـ گزنفون و كورش‌هايش، اسكندر و ايران، پس از هخامنشيان: تغيير نقشها، هلن‌گرايي رومي ـ مسيحي، پديداري اسلام، نخستين تما‌سها: زبانها، اشخاص، موضوعات، بار ديگر فلسفه، كلام سياسي، فلسفه براي آخرين بار و فلسفه سياسي مؤلف پژوهش خود را در خدمت شالوده‌هاي استوار در پژوهش غرب‌شناسي و ايران‌شناسي قرار مي‌دهد.