ریشههای جوانمردی
سرچشمههای تکوین آیین فتوت در تاریخ فرهنگ اسلامی: فتوت هرچند اساساً از تصوف متولد نشده اما بسیار به آن وامدار است. این رابطه بحدی معظم و قابل توجه است که برخی فتوت را شعبهای از علم تصوف دانستهاند. در ضلع دیگر ارتباط فتوت و تشیع، میتوان از تصوف سخن گفت. فتوت هرچند اساساً از تصوف متولد نشده اما بسیار به آن وامدار است. این رابطه بحدی معظم و قابل توجه است که برخی فتوت را شعبهای از علم تصوف دانستهاند. [۳۰] حتی قدیمترین منبعی که تاکنون در باب جو
مرتون به شخصيّتهاى برجسته عرفان اسلامى از جمله جنيد، حلاّج، ابنعربى، ابن عبّاد، عطّار نيشابورى، مولانا، و شيخ احمد علوى بسيار علاقه داشت، و همچنين مجذوب جاذبه روحانى امام رضا(ع) شده بود، و از سوى ديگر در مفاهيم و آموزههاى آن غور مىكرد. مرتون آزمون و بلا را نشان دوستى خداوند مىدانست: «اگر شما يكى از دوستان خداونديد، آنگاه بايد براى لطف ويژه مهيّا باشيد. شما بايد خود را براى اوقاتى سخت آماده سازيد، زيرا پس از آن اوقات خوش شما فراخواهد رسيد. زيرا نامبرده رنج گنج ميسّر نمىشود». توماس