خبر از آینده

اختصاصی «واحد طنز» سایت مجذوبان نور – یادم میآید، بچه بودم دههی چهل در شهرمان هنوز در بحث شرعی و غیرشرعی بودن و درست و غلط بودن رادیو بحث بود که ناگهان یکی از بستگانمان که در ناصریه (آبادان فعلی) کار میکرد و اوضاع مالی نسبتاً خوبی داشت قوطی چوبی بزرگی را که تقریباً یک متر در یک متر و نیم و به ارتفاع یک متر بود را به شهرمان آورد که به آن تلویزیون میگفتند. بماند که تلفظ این کلمهی تازهوارد برای همشهریان من که کلمات را از ته حلق ادا میکردند کاری بس مشکل بود. القصه؛ خانهی آن فامیل ما اتاقهای پنجدری بزرگی داشت. یادمه این خبر به سرعت در شهر پیچید و با توجه به اینکه اکثراً با هم آشنایی داشتند فوج فوج ابتدا از قوطی تلویزیون که از چوب پلیاستر براق با طرح چوب بود دیدن میکردند و درهای اتاق پنجدری به روی عموم باز بود. ابتدا فکر میکردیم تلویزیون همین قوطی خالی است، اما صاحب آن با طول و تفسیر میگفت که باید مهندسینی از طهران بیایند و آن را وصل کنند. بالاخره بعد از چند روز چ
سعدی شاعری اهل طنز و طیبت است، اما طنز او مخلّ اخلاق نیست، بلکه در آن، جهل و حماقت و غرور و خودبینی صاحبانشان به یاد آورده میشود و از این جهت است که میتوان او را شاعر اخلاق نامید. به بیانی دیگر، او طنز را وسیلهای برای آرایش سخن خود نساخته، بلکه اقتضای سخن تذکر او این است که طربانگیز و طیبتآمیز باشد. از اینروست که سعدی داروی تلخ نصیحت را به شهر ظرافت درمیآمیزد تا طبع ملول خوانندگان از دولت قبول محروم نماند و این وجهی از هنر بزرگ سعدی است که در این مقاله بدان پرداخته شده است. این نوشتار از نشریه سعدیشناسی برگرفته شده است.
به گفتهٔ استاد فقید دکتر محمدابراهیم باستانی پاریزی؛ توفیق فقط یک مجله فکاهی نبود، یک مکتب طنز بود و نسلهایی از بهترین طنزنویسان، شاعران و کاریکاتوریستهای ایران از این مکتب فارغالتحصیل شده و در این مدرسه درس آموخته بودند.